Liquiçá, 23 Abril, 2024

Presidente Autoridade Munisípiu Liquiçá, Sr. Paulino Ribeiro, Terça feira ne’e partisipa iha lansamentu ba Estatutu Komite Jestaun Merkadu, iha Merkado Munisipál Liquiça,

Hare ba situasaun atual iha ita nia Mercado Municipal nebe ho kondisaun ezistente hatudu katak persija tebes fo atensaun atu nune’e bele organiza an ho didiak no sai nudar fatin ida nebe asesivel ba ema hotu ho ambiente nebe organizadu, Mos, Libre, Siguru no Saudavel (1252).

Maibe ambiente ida ne’e ladun fo hatudu ho diak ba publik tan fatin ne’e mos nudar fatin ba sirkulasaun ekonomiku diariu komunidade nian. Tanba ita nia Vendedores sira laiha konsiensia hodi kumpri ordem nebe Governo fo sai no tuir lei bandu, la obedese no laiha vontade atu organiza an rasik no liu liu laiha konsiensia sai nain no balun hakarak privatiza fali fatin publik sira iha areadores Mercado.

Ho situasaun ne’e maka hamosu hanoin ida hodi Forma Komite ida ho naran Komite Gestaun Mercado (KGM) ho nia knar Voluntario maibe iha responsabilidade no Dezenpenho proprios tuir kompetensia sira Lei haruka hodi apoia servisu estadu nian no Komite ne’e sel kria nia mekanismu rasik hodi organiza no halo jestaun atu jare Merkadu ho asistensia husi entidades relevante hotu hotu no prinsipalmente DSM-GMT tuir persiza.

  1. Objetivu Prinsipál:
  2. Hamosu ambiente Merkadu ida nebe organizado Mos, Libre, Seguru no Saudavel, 2. Komunidade negosiante sira tha konsiensia no sintidu sai nain no kumpri Lei no Ordem
  3. Merkadu ba ema hotu no libre husi uzu privado no rezidensia permanente:

III. Enkuadramentu Legál sira

  1. Decreto Lel: 33/2008-27 de Agosto. (Primeira Alterasaun)
  2. Decreto Le Nu: 3/2024-17 de Janeiru. (Kinta Alterasaun)
  3. Decreto Lei Nu: 49/2023 23 de Agostu, Programa IX Governo Contitusulonal

Decentralizasaun Art. 7. Organica do Ministerio da Administrasaun Estatal Ordem

Ministro da Administrasaun Estatal liu husi 4. karta Nu: 61/M-MAE/IX2023, fo Kompetencias no Servisu ba Secretario de Estado Toponomia no Organizasaun Urbana (SETOU)

  1. Kompetensias

Presidente Autoridade Munisipal haktuir DL no: 84/2023, Artigu 5 Letra C Prinçipio do do Prossecução do Interese Publico, No. 2 do Art. 5 as Autoridades Muniçipais incentivam a iniciativa local e a partisipação local na solução do problema Locais.

Art. 25 letra C Auscultar é coordenar com as Organizações comnitações e as organizações Não Governamentais a realização de inisiativas justu das populações do Muniçipio.

Diresaun servisu Municipal Gestaun Mercado no Turismo (DSM-GMT) Haktuir DL. 3/2024 de 17 de Janeiru – Preimeiru Alteração au Dekreto Lei no: 33/2008 de 27 de Agosto sobre Higiene Ordem Publica.

Haktuir ba normas legais sira nebe hakerek iha artigu sira hatur natureza kona ba infrasaun kontra ordem, sei hetan sansaun ka Multa, Proebisaun sira kona ba organizasaun Hygiene ordem publika, prosedimentos kontra ordem ne’e fo kompetencia ba Prezidente Autoridade Municipal sira atu kontrola hodi aplika koimas ba kontra ordem publik sei selu ho osan ho valor hahu husi $5-$500.00, по $10-$1000.00,-

  1. Hatur Proibisaun/Bandu sira tuir Lei hodi aplika
  2. Bandu Labele husik aniomal lao libre iha estrada publik sira hodi perturba mobimento transporte no ema no hamosu asidente sira – ida ne’e sei sai responsabilidade husi animal nain;
  3. Bandu Labele Fa’an sasan iha dalan public ka Paseio;
  4. Bandu Labele taka be’e dalan ka Valeta hodi hari’l uma ka fatin hodi faan sasan;
  5. Bandu Labele halo konstrusaun iha area protezidu sira no konstrusaun ilegal sira:

Diresaun Servisu Municipal Gestaun Merkado no Turismo haktuir ba kompetensia nebe atribui no tuleta iha Autoridde Municipal de Liquica halao nia servisu hodi organiza no Jere funsionamento Mercado tuir regras normais nebe hatur nune’e mak hare katak iha nesesrio hodi Forma Komite ida ho naran Komite Gestaun Merkado (KGM) ho nia kompetencia rasik atu Lidera Organiza, Mobiliza halo kontrolu no halo fiskalizasaun nune’e bele mantein Higiene Ordem Publika tuir Lei haruka.

Kondisaun tekniku sira seleuk nebe organiza hodi fornese reseitas ba estado no aplikasaun regras ba asaun kontra bandu sira sei estabelese tuir mai bazeia ba lei.

  1. Knar Prinsipál nebe Komite ne’e tenki halo mak hanesan: 1. Halo Gestaun hodi Organiza merkado nebe Mos, Libre, seguru no Saudavel;
  2. Halo Operasaun ba Vendedores sira nebe fa’an sasan iha dalan ninin, fatin nebe

visitante ka kampradores lao ba mai;

  1. Kontrola Lixu sira, tau iha nia fatin lolos no organizado tuir ordem:
  2. Hapara konstrusaun sira ba fatin fa’an sasan nebe la iha autorizsaun,
  3. Kontrola ema labele halo uma permanente no hela Permanente iha Mercado laran
  4. Organiza no halo mudansa ha vendedores sira husi fatin ida ba fatin seluk hodi kria espasu nebe suficiente no diak ba Publik;
  5. Kontrola Jogus llegal sira nebe laiha Lisensa no lahetan autorizasaun official,
  6. Ajuda no Exekuta Despacho Administrativo husi PAM no DSM-GMT, atu organiza hasai sasan kontra bandu sira no la obedese ba Lei
  7. Ajuda no fo apoio tekniku ba aktividade sira husi Instituisaun sira hanesan Agrikultura, Siguranca Alimentar, Comercio Industria, Turismo, Saneamento, Meio Ambiente, Saude, Siguranca no nsst;
  1. Komite nia Dezempeñu mak hanesan:

1- Halao nia servisu bazeia ba Decreto Lei Nu: 33/2008, artigu 7 no artigu 8;

  1. Organiza no halo kontrolo tomak ba atividades negosio sira hotu nebe sirkula iha Mercado nebe la obedese ba regras legais;

3- Halo kontrolu ba lixo no situasaun hygiene no ambiente iha Merkado; 4- Mobiliza negosiante sira atu partisipa iha qualquer atividades nebe halao husi

Diresaun servisu sira Estado Municipal no Nasional halao; 5- Kontrola funsionamento saneamento publik iha merkado ba Uzu Publik:

6- Hapara no la autoriza ema ka grupu sira halo fatin ka uma no hela permanente iha areadores Merkado;

7- Organiza negosiante sira fa’an sasan tuir kategoria sasan nian hanesan: area ba Fa’an

ai fuan no Modo tahan, area ba fa’an Roupa/Obralan, area ba fa’an Animal no area ba

fa’an Ikan no na’an no area ba fa’a hahan tasak ambulantes; 8- Kria mekanismo rasik atu halao enkontru internal iha komite no organiza negosiante sira nia apoio nesesarios entermos fizik, moral no material tuir persiza hodi apoiu no

Funsionamentu servisu komite nian;

9- Komite nia servisu sei hetan akompanhamento no asistensia tekniku husi Diresaaun Servisu Municipal Gestaun Mercado no Turismo no Diresaun relevante sira

© 2024 Administração Município de Liquiçá